Sakrament chrztu: Najciekawsze tradycje i zwyczaje na całym świecie

W wierze katolickiej chrzest dziecka to pierwszy i najważniejszy sakrament. Zgodnie z wierzeniami powinien on być przeprowadzony w pierwszych miesiącach życia dziecka. W jego trakcie maluch jest oczyszczany z grzechu pierworodnego i zostaje przyjęty do wspólnoty. To, jak wygląda obrzęd, warunkują nauki Kościoła. Są jednak takie tradycje i zwyczaje, które są przypisane do danego państwa czy regionu. Jakie są najciekawsze?

Chrzest: tradycje i zwyczaje w Polsce

Chrzest św. w Polsce jest obchodzony w sposób szczególnie uroczysty. Od wieków jest jednym z najważniejszych wydarzeń w życiu dziecka i całej rodziny. Nic więc dziwnego, że dotyczy go wiele ludowych zwyczajów. Jeden z nich mówi, że przed wyjściem z domu matka chrzestna w róg pieluchy powinna zawinąć kawałek chleba i pieniążek, aby maluch był bogaty i miał pod dostatkiem pożywienia. Inny przykazuje, aby na chrzcie nadać dziecku imię, które samo sobie przyniosło w dniu narodzin - imię patrona danego dnia. Tradycją jest również, że chrzestnych wybierają rodzice dziecka – zawsze po jego narodzinach, nigdy nie wcześniej, ponieważ to mogłoby prowadzić do śmierci noworodka. Warto też wspomnieć, że do początku XX wieku rodziców chrzestnych wybierało się spośród bogatych rodzin, cieszących się szacunkiem, dopiero w połowie XX wieku nastąpiła zmiana i rodzica chrzestnego wskazuje się wśród najbliższej rodziny lub przyjaciół.

Tradycyjne i zwyczaje związane z chrztem w Polsce często wiążą się z przesądami. Tych jest co niemiara. Wskazują one np. że matka chrzestna nie może być w ciąży, bo dzieci będą sobie nawzajem odbierać zdrowie, natomiast ojciec chrzestny będący kawalerem może chrzcić tylko dziewczynkę. Ojciec chrzestny musi również zadbać o to, aby zapalać świecę prawą dłonią, inaczej dziecko będzie leworęczne. Ważne jest także pilnowanie ognia – zgaśnięcie świecy trzymanej przez chrzestnego zastępuje bowiem nieszczęście. Aby chronić przed nim dziecko, nie powinno ono dostawać w prezencie krzyżyka – mile widziana jest natomiast moneta zaszyta w szatkę. Oprócz tego ubrania niemowląt powinny kryć cukierka, notes i długopis, igłę.

Sprawdź pamiątki na chrzest dostępne w naszym sklepie internetowym.

Tradycje i zwyczaje związane z chrztem św. w Hiszpanii

Chrzest św. Jest ważnym sakramentem w każdym kraju katolickim np. w Hiszpanii. Mieszkańcy Półwyspu Iberyjskiego podobnie jak my również mają ciekawe zwyczaje i obrzędy związane z tym sakramentem. U nich zgodnie z tradycją rodzice chrzestni pierwszego dziecka to dziadek ze strony ojca i babcia ze strony matki. W przypadku drugiego potomka ojcem chrzestnym jest dziadek ze strony matki, a na matkę chrzestną wybierana jest babcia ze strony ojca. Gdy urodzi się trzecie dziecko, to w kancelarii parafialnej jako rodzice chrzestni zapisywani są najstarszy wujek ze strony ojca i najstarsza ciocia ze strony matki.

W Hiszpanii tradycyjnie chrzest jest uroczystością rodzinną. Na mszy świętej pojawiają się jedynie rodzice i chrzestni. Po jej zakończeniu, wychodząc z kościoła, koniecznie powinni oni rzucić monetami lub posłodzonymi migdałami. Ma to zapewnić maluchowi dostatnie i słodkie życie.

Chrzest święty we Włoszech – ciekawe tradycje i zwyczaje

Ciekawe zwyczaje związane z chrztem i narodzinami dziecka można znaleźć także we Włoszech. Jedną z tradycji jest kąpanie dziecka zaraz po urodzeniu w wodzie z liści orzecha lub w winie, co ma być rytuałem oczyszczenia noworodka. We Włoszech ważne jest, aby święty sakrament odbył się jak najszybciej – zgodnie ze zwyczajem do 8 dnia od narodzin. Podobnie jak u nas niezwykle ważna jest instytucja rodziców chrzestnych, ciekawostką jest natomiast wybór imienia. Na południu kraju zazwyczaj chłopiec otrzymuje to, które nosi dziadek ze strony ojca, alternatywnie świętego, który ma być patronem noworodka.

W kraju makaronu bardzo ważny jest też ubiór dziecka. Zarówno chłopcy, jak i dziewczynki ubierani są w długie i białe sukienki, a płeć symbolizuje wstążka zawieszona na drzwiach domu. Rodzic chrzestny, który niesie dziecko, musi to robić prawą ręką (w przypadku mężczyzny) lub lewą, gdy robi to kobieta. Pod żadnym pozorem nie powinni się oni odwracać, bowiem dziecko zaczęłoby się bać. Wychodząc z kościoła rodzice chrzestni, rzucają słodzone migdały. Dziecku na prezent mogą oni natomiast podarować złoty łańcuszek z medalikiem ze świętym, bransoletkę z wygrawerowanym imieniem i datą urodzenia dziecka.

Jak wygląda chrzest święty na Malcie?

Na Malcie rodzice nie zwlekają z chrzcinami. Dzieci tam są chrzczone niemal zaraz po urodzeniu. Wszystko z obawy przed przedwczesną śmiercią noworodka oraz tym, że bez wzięcia udziału w owej ceremonii maluch nie trafi do nieba. Chrzest kościelny połączony jest zawsze z uroczystym przyjęciem, na którym podawane są migdały, które pełnią symboliczną rolę. Mają przynieść zdrowie, bogactwo, szczęście, płodność i długie życie dziecku.

Tradycje i zwyczaje na chrzcie dziecka w Irlandii

W Irlandii tradycje z okazji chrztu są niezwykle bogate. Głównie dotyczą one tego, w co będzie ubrane chrzczone dziecko. Spotkać można się z tym, że strój do chrztu powinien być wykonany z czystego irlandzkiego lnu, inny zwyczaj mówi, że maluch powinien podczas ceremonii posiadać kawałek materiału, który pochodzi ze stroju ślubnego matki. Co ciekawe, kiedy dziecko to dorośnie i postanowi się pobrać, dany skrawek z chrztu będzie towarzyszyć mu w dniu jego własnego ślubu. Trzeba dodać, że każdy maluch w kościele dostaje do rączki srebrną monetę, po to by w przyszłości wiódł życie w szczęściu i dostatku.

W Irlandii w uroczystości chrztu uczestniczy najbliższa rodzina. Po rytuale kościoła rzymskokatolickiego odbywa się przyjęcie, z którym wiąże się kolejny ciekawy zwyczaj. Mówi on, że nowożeńcy powinni zachować górną warstwę tortu weselnego, na chrzciny swojego pierworodnego dziecka. W dzień chrztu rodzice posypują główkę malucha kawałkami ciasta, życząc dziecku długiego i pomyślnego życia. Maluch powinien również otrzymać typowe irlandzkie błogosławieństwo.

Jak wygląda chrzest św. poza Europą?

Z ciekawymi zwyczajami i tradycjami można również spotkać się poza Europą. Jednym z takich krajów jest Brazylia. W tradycji ludowej północno-wschodnich regionach oprócz uroczystości kościelnej odbywa się też obrzęd nazywany batismo no rio, czyli chrzest w rzece. Ma on głębokie korzenie w lokalnej kulturze i wierzeniach. Uważa się, że zanurzenie w rzece symbolizuje oczyszczenie i nowe narodziny w duchu. Jest to również moment, kiedy rodzice i chrzestni składają specjalne modlitwy za zdrowie chrześniaka. W Brazylii uroczystością nadania imienia zawsze towarzyszy przyjęcie, znane jako "festa do batizado". Jest to okazja do świętowania chrztu i dzielenia się radością z rodziną i przyjaciółmi.

Z podobnym zwyczajem jak w Brazylii można się spotkać również na Filipinach. Tam chrzest dziecka oznacza zanurzenie go w wodzie przez kapłana lub diakona. Ta tradycja nawiązuje do symbolizmu chrztu jako oczyszczenia z grzechu pierworodnego i narodzenia się na nowo jako dziecko Boże. Jest to ważne wydarzenie w życiu rodziny, które gromadzi bliskich i przyjaciół.

Na uwagę zasługują też zwyczaje chrzcielne w Etiopii. W tym kraju chrzest znany jest jako "Timket" lub "Epifania" i jest jednym z najważniejszych i najbardziej uroczystych wydarzeń w społeczności Kościoła Etiopskiego. Ceremonia chrztu odbywa się zwykle w kościele, a cała społeczność bierze w niej udział. Datą chrztu jest zazwyczaj 19 stycznia. Tego dnia wierni udają się do kościoła w procesji, często ubrani w tradycyjne szaty i ozdoby. Dzieci są zwykle ubrane w białe stroje, symbolizujące czystość i niewinność. Woda, która jest głównym elementem chrztu, jest wcześniej przygotowywana w specjalnych chrzcielnicach lub basenach. Podczas ceremonii kapłan zanurza dziecko trzykrotnie w wodzie, symbolizując przemianę duchową i oczyszczenie z grzechu pierworodnego. Po chrzcie dziecko jest ubierane w nowe stroje, a rodzice i rodzina okazują radość i wdzięczność za dar nowego życia w wierze. Po zakończeniu ceremonii chrztu następuje część, która jest pełna radości, ucztowania i świętowania. Społeczność gromadzi się, aby razem uczestniczyć w ucztach, tańcach, śpiewach i modlitwach. Często organizowane są tradycyjne potańcówki, zwane "eskista", które są charakterystycznymi tanecznymi rytuałami z udziałem wszystkich obecnych. Uroczystości Timket trwają zazwyczaj przez cały dzień lub nawet dłużej.

Chrzest Święty to ważne wydarzenie w życiu religijnym każdego katolika. W większości krajów wygląda on podobnie, są jednak regiony, gdzie tradycje i zwyczaje potrafią zadziwić. Takim jest, chociażby Polska, gdzie znaczenie ma zarówno zachowanie dziecka, jak i wykorzystane w czasie uroczystości symbole religijne.